[ Pobierz całość w formacie PDF ]

telewizji jako bardzo ważnego czynnika kształtującego świadomość dziecka (Izdebska, 2001, s. 272) warto
poszerzyć o bieżącą kontrolę i analizę treści przekazów medialnych w czasie zajęć szkolnych już od
najmłodszych lat nauki, co postulował McLuhan w początku lat sześćdziesiątych twierdząc, iż  Jedynym
sposobem na to, by szkoły nie były więz
niami bez krat, jest upowszechnienie nowych technik i wartości
(McLuhan, 2001, s.356).
Starsza młodzież w telewizyjnych przekazach szuka treści zmieniających naprzemiennie wewnętrzne
nastroje. Bardzo plastycznym, oddającym istotę odbioru medialnego przez nastolatków jest stwierdzenie
Derricka de Kerckhove a, że  Telewizja moduluje emocje i naszą wyobraz
nię w sposób porównywalny z siłą
muzyki (Derrick de Kerchove, 2001, s.35). Młodzież dokonuje wyborów programów o banalnej treści,
przesyconych absurdem lub brutalnych scen akcji. Praktycznie telewizja w bardzo niewielkim stopniu jest
z
ródłem wiedzy o świecie. Nastolatkowie, uczniowie średnich szkół, w przeciwieństwie do małych dzieci mają
duży dystans do treści proponowanych przez telewizję. Wirtualny obraz nie zastępuje poszukiwań
bezpośredniego kontaktu z rzeczywistością. Wręcz domagają się wychowawczych propozycji dających
możliwości aktywnego spędzenia czasu.
Elektroniczny, jednostronny telewizyjny przekaz informacji dzięki postępowi technicznemu i
technologicznemu został wzbogacony o interaktywne możliwości komunikowania na odległość. Ekran
komputerowego monitora pozwala śledzić obraz telewizyjnego przekazu, dzięki liniom telekomunikacyjnym
bezpośrednio przesyłać zwrotnie dane do nadawcy komunikatów. Należy się spodziewać, że wkrótce  cała
domena telewizji zostanie wchłonięta przez komputery (Derrick de Kerkhove, 2001, s.66). Rozwój
programowalnych maszyn cyfrowych jest kontynuacją techniki telewizyjnej, wkraczamy w erę telekomputerów.
Powstanie i żywiołowy rozwój Internetu na świecie, w polskiej rzeczywistości nie ma takiej dynamiki
zainteresowania. Z badań Pawła Kossowskiego wynika, że tylko 20,3% młodzieży deklaruje spędzanie czasu
przy komputerze, natomiast przy telewizorze 75%. Dla przeciętnego człowieka funkcja komputera jest trochę
mglista, urządzenie to przytłacza swoimi możliwościami  sztucznej inteligencji Po fazie wykorzystania do gier
komputer postrzegany jest jako medium służące odbieraniu i przekazywaniu informacji. Dzięki przyjaznemu
środowisku interfejsu, hipertekstowi młody człowiek wkroczył na drogę ogólnoświatowej sieci WWW (Derrick
de Kerckhove, 2001, s.24). Zdecydowanie obniża się wiek użytkowników Internetu. Już dzieci wieku
przedszkolnego umieją  klikać na wybranych elementach ekranu. Bardzo sprawnie odnajdują strony o Harrym
Potterze.
Szybki i łatwy dostęp do rzeczywistości wirtualnej budzi obawy zatarcia granicy własnej osobowości,
 Elektryczność zaciera granicę między wrażeniami wewnętrznymi a zewnętrznymi, ponieważ jest obecna
jednocześnie w naszym ciele w postaci impulsów nerwowych, jak i na zewnątrz niego (Derrick de Kerckhove,
2001, s.63).
2
Dla młodzieży komputer stał się przede wszystkim narzędziem rozmów za pomocą słowa pisanego na
ekranie. Nastolatkowie wcielając się role starszych osób, niż są w rzeczywistości, prowadzą dialog za pomocą
Gadu-Gadu, Czat-u. Bardzo pouczającym jest stwierdzenie Talbota, że  Interaktywność jest bardzo zręcznym,
powielanym w rozmaity sposób oszustwem (Derrick de Kerckhove, 2001, s.38). Elektroniczna komunikacja w
grupach dyskusyjnych zastępująca werbalny kontakt jest abstrakcyjna, uczucia są przekazywane pośrednio.
Fałsz treści informacji oscyluje w kierunku sytuacji pożądanych, wyidealizowanych, odbiegających od
rzeczywistości. Starsza młodzież świadoma gry pozorów coraz rzadziej angażuje się w internetowe dyskusje,
wirtualne rozmowy traktuje zabawowo, bardzo przelotnie.
Obserwacja dzisiejszego młodego Polaka prowokuje stwierdzenie, że młodzież poszukuje różnych
sposobów odkrywania siebie, komputery nie są przedmiotem szczególnego pożądania (Kossowski, 2000, s.207).
Używanie komputerów sprowadza się do wykonywania prostych czynności informatycznych, bez głębszego
zastanowienia nad stosowaniem w sytuacjach nietypowych.
Wnioski
Codziennie odkrywaną prawdą jest stwierdzenie, że  W odróżnieniu od wiedzy technicznej wiedza o
człowieku i wartościach nie jest niestety kumulowana: każde pokolenie odkrywa ją na nowo ... (Goban-Klas,
2001, s.114). Współczesna młodzież stojąc u progu decyzji życiowych szuka podpowiedzi nie tylko u rodziców,
nauczycieli w szkole, wśród rówieśników. Korzysta również z propozycji mass mediów. Wolność wyboru
potrzebuje wzmocnienia słuszności podejmowanych działań. Dysponent mass mediów używa ich dla
zapewnienia własnych interesów, niekiedy sprzecznych z dobrem młodego odbiorcy. Częste, słuszne postulaty
wychowania do odbioru mediów przypominają leczenie skutków choroby, a nie przyczyny. W przekazie
najważniejsza jest treść oraz forma komunikatów, które zależą od nadawcy. Dlatego też najskuteczniejszym,
niestety w dużym stopniu utopijnym działaniem staje się wychowanie dysponentów, uświadomienie im
pełnionej roli społecznej w kształtowaniu przemian cywilizacyjnych.
Literatura:
De Kerckhove D. Inteligencja otwarta. Warszawa 2001.
De Kerckhove D. Powłoka kultury. Warszawa 2001.
Goban-Klas T. Media i komunikowaniemasowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i
Internetu, Kraków 1999.
Goban-Klas T. Zarys historii i rozwoju mediów, Kraków 2001.
Izdebska J. Rodzina dziecko telewizja. Szanse wychowawcze i zagrożenia telewizji.
Białystok 2001.
Kant I. Krytyka władzy sądzenia. Warszawa 1986.
Kossowski P. Telepokolenie  miejsce telewizji w życiu dzieci i młodzieży.
w: Nastolatki i kultura w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych. Warszawa 2000.
Kossowski P. Teleproletariusze czy internetowi żeglarze  o komputerach i grach
telewizyjnych w życiu dzieci i młodzieży. w: Nastolatki i kultura w drugiej
połowie lat dziewięćdziesiątych. Warszawa 2000.
Kwieciński Z. Tropy  ślady  próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza.
Poznań-Olsztyn 2000.
McLuhan M. Wybór tekstów, Poznań 2001.
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych. Warszawa 1980.
Ossowska M. Normy moralne. Warszawa 2000.
Rudzki J. Zafascynowani telewizją. Wrocław 1967.
3 [ Pobierz całość w formacie PDF ]